انرژی تاریک : اسرارآمیزترین جزء هستی، تعیین کننده پایان جهان

MacTavish · 10/10/19

شاید شما هم جزء آندسته از کسانی هستید که هنوز نمی دانید انرژی تاریک چیست، سعی می کنم این موضوع را با زبانی ساده برایتان شرح دهم. پاسخ این سوال ساده است: به آسمان شب نگاه کنید، تاریکی های مرموزی که در آسمان می بینید همان انرژی های تاریک اسرارآمیز هستند. به همین سادگی! اما با این همه سادگی، این انرژی عجیب ترین رازی است که به دنبال آن هستیم. در واقع پایان جهان به همین انرژی تاریک بستگی دارد. می پرسید چگونه؟

احتمالاً میدانید که جهان با انفجار بزرگی بنام بیگ بنگ یا مهبانگ، آغاز شده و از همان زمان تا به امروز، کائنات در حال گسترش است، در واقع در بیگ بنگ، تمام جهان هستی در یک نقطه! جمع شده بود. حال این سوال مطرح می شود که پس پایان جهان چگونه رقم خواهد خورد؟ پاسخ این سوال از سه حالت خارج نیست:

۱- جهان دوباره فشرده شده و به همان نقطه ای که در بیگ بنگ از آن گسترش یافت، تبدیل خواهد شد. (مه رمب)

۲- جهان به گسترش خود با سرعت کمی ادامه داده و سپس متوقف خواهد شد.

۳- جهان با شتاب، به گسترش خود ادامه خواهد داد.

حال از خود می پرسید چگونه می توان فهمید که جهان به کدامیک از ۳ سرانجام بالا دچار می شود؟ اینجاست که انرژی تاریک مهم ترین اثر خود را بر پایان جهان می گذارد. اگر جهان جرم کمی در خود جای داده باشد، تا ابد گسترش خواهد یافت و اجرام آن از هم ددور خواهند شد، مثال معروفی در این زمینه وجود دارد، بادکنکی را بردایرد و با ماژیک روی آن نقاطی را مشخص کنید. حال بادکنک را باد کنید، چه اتفاقی می افتد؟ واضح است با باد شدن بادکنک، نقاط مشخص شده، از هم دور نیز می شوند، این نقاط در واقع همان کهکشان ها و خوشه ها، و بادکنک کل جهان هستی است، پس این سرنوشت جهان در صورت گسترش است.

اما صبر کنید، شاید این اتفاق نیفتاد و برعکس جهان فشرده شد! برای فشرده شدن جهان، باید ماده ی زیادی در اختیار داشته باشیم، اما آیا ما این میزان ماده داریم؟! احتمالاً بله! جالب است بدانید اجرامی که ما می بینیم، تنها ۳۰% کل اجرام جهان را تشکیل می دهند و ۷۰% دیگر، انرژی و ماده ی تاریک است! شگفت انگیز است ، اما واقعیت دارد. خب حالا با این حساب آیا جرم کافی را برای بهم فشرده شدن جهان داریم؟ این سوالی است که دانشمندان با هیجان زیادی، در پی یافتن پاسخ آن هستند! به همین منظور پروژه ی ۵ ساله ای، بنام «یررسی انرژی تاریک» آغاز شده و اکنون به واسطه ی شروع فصل دوم آن در پانزدهم آگوست امسال، این مقاله را نوشتم.

دوربین بررسی انرژی تاریک

بزرگترین اخطار دوربین جهان در فرمی لـ*ـب

جاگذاری لنز دوربین

تلسکوپ Blanco در شیلی

شاتر دوربین در فرمی لـ*ـب

دوربین بررسی انرژی تاریک

‍‍‍‍‍پانزدهم آگوست، دومین فصل از ماموریت ۵ ساله ی بررسی انرژی تاریک (DES)، آغاز شد. در این ماموریت، دوربین انرزی تاریک، به کار گرفته شده است.این دوربین، دستگاه تصویربرداری ۵۷۰ مگاپیکسلی است که در تلسکوپ Victor M. Blanco در شیلی،جاسازی شده است. در این بررسی تصاویر بی نظیر و نفس گیری از کیهان گرفته خواهد شد. تیم بررسی انرژی تاریک، سایت کاراگاهان انرژی تاریک را راه اندازی کرده است که یک بلاگ عکس بسیار موفق است. هر دو هفته در طول فصل دوم بررسی، یک تصویر یا ویدئوی جدید به darkenergydetectives ارسال شده و دانشمندی درباره ی آن توضیح می دهد. در طول نخستین سال، کارآگاهان انرژی تاریک، هزاران خواننده و و بیش از ۴۶۰۰۰ فالوئر را جذب کرده اند. شما هم حتما به این وب سر بزنید تا از قافله عقب نمانید و جدیدترین اخبار این راز تاریک علم را دریافت کنید.

با فرارسیدن یکم سپتامبر، اولین سالگرد بررسی، داده های جمع آوری شده ی نخستین فصل، به طور رایگان در دسترس پژوهشگران سرتاسر جهان قرار خواهد گرفت. رصدخانه ی ملی نجوم نوری (NOAO)، داده ها را میزبانی خواهد کرد. همچنین، صدها هزار تصاویر اختصاصی گرفته شده از آسمان در طول فصل اول، به وسیله ی هزاران کامپیوتر در مرکز ملی کاربردهای ابرمحاسبه ای در دانشگاه ایلینوی در Urbana-Champaign، آزمایشگاه شتابدهنده ی ملی فرمی، و آزمایشگاه ملی برکلی لاورنس آنالیز می شود. داده های پردازش شده نیز در ماه های پیش رو عرضه خواهد شد.

یکی از اعضای این تیم می گوید:” فصل نخست، یک موفقیت جانانه بود و ما اکنون انبوهی از داده ها که فهم ما را از کیهان، بهبود می بخشند را، جمع آوری نموده ایم. ما برای آغاز فصل دوم و اثبات راز انرژی تاریک، بسیار هیجان زده ایم.” در حالیکه تنها بیش از یکسال از این پروژه نمی گذرد، اما اکنون نتایج علمی زیادی، بر اساس داده های جمع آوری شده با دوربین انرژی تاریک، منتشر شده است.اولین مقاله ی علمی منتشر شده در مورد داده های بررسی انرژی تاریک، در ماه می، با تیمی به رهبری Peter Melchior، از دانشگاه ایالتی اوهایو، منتشر شد. تیم بررسی برای تعیین اجرام خوشه ها، از تکنیکی به نام عدسی گرانشی استفاده کردند.

در ماه ژوئن، پژوهشگران بررسی انرژی تاریک، از دانشگاه Portsmouth و کالج هایش، یک سوپرنوای فوق درخشان نادر را در یک کهکشان، در ۷.۸ بیلیون سال نوری دورتر، کشف کردند. گروهی از دانشجویان دانشگاه میشیگان، ۵ شی جدید را در Kuiper Belt، کشف کردند که یکی از آنها هزاران سال است که به دور خورشید می گردد. Kuiper Belt ناحیه ای در گستره ی خارجی منظومه شمسی است

در ماه فوریه، دانشمندان بررسی انرژی تاریک، دوربینی را برای ردیابی یک سیارک خطرناک که به زمین نزدیک می شود، استفاده کردند. داده ها، برای نشان دادن اینکه سیارک کشف شده ۲۰۱۴ BE63، خطری ندارد، استفاده شدند.در ماه های بعدی ، نتایج دیگری نیز بدست آمد. دوربین انرژی تاریک، در فرمی لـ*ـب ساخته و آزمایش شد. دوربین می تواند نور را از بیش از ۱۰۰۰۰۰ کهکشان و تا بیشتر از ۸ بیلیون سال نوری دورتر با یک تصویر لحظه ای دیجیتال واضح ببیند.

دوربین انرژی تاریک، نه تنها برای بررسی انرژی تاریک، بلکه برای مشاهدات مهم دیگر نیز ، ابزار عظیمی به شمار می آید. داده های جمع آوری شده در طول نخستین سال بررسی، و چهار سال بعدی، به طور شگرفی فهم ما را از جهان هستی بهبود خواهند بخشید.