تصاویری زیبا از سیاره مریخ حاصل دست‌رنج کاوشگر کنجکاوی و هم‌قطارانش

MacTavish · 2/10/19

در اینجا تصاویری به غایت زیبا از سیاره مریخ را گردآوری کرده‌ایم که توسط کاوشگر کنجکاوی یا کیوریاسیتی (Curiosity) و سایر تجهیزات اکتشافی ناسا به زمین مخابره شده‌اند.

از تاریخ 5 آگوست 2012، کاوشگر کنجکاوی بار سفر به سیاره همسایه را بست و 6 سال اخیر را به انجام فعالیت‌های اکتشافی در گودال گیل (Gale Crater) مریخ گذراند. اما با اینکه شعاع پیمایش مریخ نورد کنجکاوی از 20 کیلومتر بی احترامی نکرده، این کاوشگر موفق به ثبت تعداد زیادی عکس شده است که از لحاظ زیبایی، بسیار چشمگیر و از جنبه علمی، بسیار پر اهمیت هستند.

از تجمیع این عکس‌ها با تصاویر دیگری که توسط کاوشگر 15 ساله‌ی فرصت یا آپورچونیتی (Opportunity) و همین‌طور مدارگرد اکتشافی مریخ به ثبت رسیده‌اند، آلبوم عکس بی‌نظیری پدیده آمده است که در ادامه تماشا خواهید کرد.

برخی از این عکس‌ها، سطح سیاره سرخ را همان‌طوری به تصویر کشیده‌اند که انتظارش را داشتیم؛ یعنی سنگی، خشک، پر از گرد و خاک و تا حدودی مشابه بیابان‌های سیاره زمین. اما برخی دیگر، دهانه‌ها و دره‌هایی را نشان می‌دهند که هیچ شباهتی با آنچه که روی زمین دیده‌ایم ندارند. در این تصاویر می‌توانیم در هم آمیختن رنگ‌های تیره و روشن در برخی مناطق مریخ، سطوح پوشیده شده با دی اکسید کربن منجمد و آثاری از طوفان عظیم شنی که اخیرا کل سیاره را فرا گرفت، ببینیم.

البته هنوز در سیاره مریخ، اهداف اکتشافی بسیاری برای کاوشگر کنجکاوی و مریخ نوردهای بعدی وجود دارد که امید می‌رود در آینده بتوان آن‌ها را از نزدیک مورد بررسی قرار داد؛ کمااینکه دانشمندان اخیرا با استفاده از رادار MARSIS، از کشف یک دریاچه پهناور حاوی آب مایع در این سیاره خبر دادند که زیر لایه‌ای از یخ پنهان شده است.

عکس‌های ارسالی کاوشگر کنجکاوی از مریخ به زمین

کاوشگر کنجکاوی این عکس سلفی را در آغاز سال 2018 و در برآمدگی Vera Rubin گرفت. البته از آنجایی که این عکس با چند عکس دیگر ترکیب شده، بازوی کاوشگر از تصویر نهایی حذف شده است.

درست پس از رسیدن کنجکاوی به مریخ، این عکس با دورنمایی از بلندی‌های Mount Sharp به ثبت رسید که احتمالا مقصد بعدی کاوشگر خواهد بود.

این یکی از اولین نگاه‌های کاوشگر کنجکاوی به گودال گیل در سال 2012 بود. دهانه‌ی این گودال عظیم با شبکه‌ای از دره‌ها شکافته شده که این موضوع، احتمال نقش داشتن آب در شکل دادن چنین آرایشی را قوت بخشیده است.

یافتن ردپای بیشتری از آب در مریخ، چندان به طول نینجامید. کاوشگر کنجکاوی با چشمان تیزبین خود این خرده سنگ‌های مدور را در سپتامبر 2012 و در بلندی‌های Aeolis Mons که در مرکز گودال گیل واقع شده‌اند شکار کرد. این سنگ‌ها چنین شکلی به خود نمی‌گرفتند مگر در حضور آب!

در اواخر سال 2012، کاوشگر کنجکاوی سنگ‌هایی را که چیدمانی لایه لایه و مورب داشتند، کشف کرد.

خاک سرخ‌رنگ شبیه به این، چیزی بود که کنجکاوی به دفعات با آن مواجه شد. این کاوشگر در سال 2013 به منطقه پایین دست گودال گیل، یعنی Yellowknife Bay رسید.

در میان رسوبات Yellowknife Bay، خلل و فرجی یافت شد که احتمالا زمانی محل تراوش آب بوده‌اند.

ناسا مدارگرد اکتشافی مریخ را در سال 2006 وارد مدار این سیاره کرد. در عکسی که توسط این مدارگرد در ژوئن 2013 گرفته شده است، می‌توان کاوشگر کنجکاوی را به صورت یک نقطه‌ کوچک آبی رنگ در گوشه‌ی سمت چپ پایین تصویر دید.

در سال 2015، مدارگرد اکتشافی این تصویر هوایی را از شکاف‌های Ophir Chasma که در بخش شمالی دره‌های پهناور مریخ موسوم به Valles Marineris قرار دارند، شکار کرد.

ناسا همواره شن‌زارهای Nili Patera را به دلیل تغییرات مداوم آن ناحیه تحت نظر داشت. این عکس در سال 2014 توسط مدارگرد اکتشافی مریخ به ثبت رسیده است.

تصویری زیبا که یکی از گودال‌های مریخ در آن به نمایش درآمده است. این عکس توسط مدارگرد اکتشافی در نوامبر 2013 به ثبت رسید.

عوارض موجود در این تصویر (واقع در عرض جغرافیایی میانی مریخ)، می‌توانند در اثر فشار ناشی از آب و یخ شکل گرفته باشند. مدارگرد اکتشافی این تصویر را در سال 2017 به زمین مخابره کرد.

در ژانویه 2014، این تصویر از یک صحرای شنی پوشیده از دی اکسید کربن یخ زده، در شمال مریخ توسط مدارگرد اکتشافی شکار شد.

دوست‌داران فیلم مریخی (The Martian) احتمالا با دشت آسیدالیا (Acidalia Planitia) آشنا هستند. این تصویری از همان دشت است که در سال 2015 توسط مدارگرد اکتشافی مریخ به زمین مخابره شد.

این کانال‌های طویل و ردیفی که عرض آن‌ها بین 1 تا 10 متر است، در دشت Hellas واقع در نیمکره جنوبی مریخ توسط مدارگرد مشاهده شدند.

نمایی از منطقه Noctis Labyrinthus در حوزه آتشفشانی تارسیس (Tharsis) که به مجموعه دره‌های Valles Marineris منتهی می‌شود. این عکس در سال 2013 ثبت و به زمین مخابره شد.

در نزدیکی‌های خط استوای مریخ و در محدوده‌ی فلات نیم‌روز (Meridiani Planum)، گودال ویکتوریا به مانند یک اثر هنری فاخر، چشم‌نوازی می‌کند. در این عکسِ متعلق به سال 2006، مریخ نورد آپورچونیتی (Opportunity) را به صورت یک نقطه کوچک مابین ساعت 9 و 10 (اگر گودال را به صورت یک ساعت تصور کنیم) می‌توان دید.

آپورچونیتی بیش از 15 سال است که روی سیاره سرخ قرار دارد. این مریخ نورد در سال 2005 با این شهاب آهنین مواجه شد؛ اولین شهاب شناسایی شده در سیاره‌ای به غیر از زمین!

تصویری از تپه‌های کلمبیا که توسط مریخ نورد Spirit در سال 2004 به ثبت رسید. این کاوشگر در سال 2004 و اندکی پیش از Opportunity به مریخ رسید؛ اما در سال 2010 ارتباطش با زمین قطع شد.

مریخ نشین ققنوس یا فونیکس (Phoenix) که بین ماه‌های می تا نوامبر 2008 فعال بود، از بازوی رباتیک خود برای حفر این دو چاله و بررسی نمونه خاک، استفاده کرد.

مریخ نورد کنجکاوی همچنان به کاوش در گودال گیل مشغول است تا بلکه شواهدی مبنی بر وجود حیات میکروبی در سیاره سرخ بیابد. این عکس سلفی در یکی از نقاط حفاری موسوم به Buckskin گرفته شده است. طراحی مریخ نورد جدیدی که در سال 2020 عازم این سیاره خواهد شد نیز بر مبنای طراحی کنجکاوی خواهد بود.