ماهیت واقعی شفق قطبی بنفش استیو دانشمندان را شگفت‌زده کرده است!

MacTavish · 2/10/19

شفق قطبی بنفش استیو (Steve) پدیده‌ای بسیار زیبا و نسبتا جدید است که در جریان تازه‌ترین بررسی‌های دانشمندان، سوالات زیادی در مورد ماهیت اصلی آن برای شیفتگان دنیای ستاره شناسی به وجود آمده است.

شفق قطبی بنفش رنگی که با نام استیو (Steve) شناخته می‌شود، پدیده‌ای است که از دهه‌ پیش در آسمان رویت شده و برای اولین بار در سال 2016 مورد توجه ستاره شناسان و علاقه‌مند به شفق‌های قطبی قرار گرفته است؛ از آن زمان تاکنون ظاهر متفاوت استیو که برخلاف شفق‌های قطبی معمولی، به جای رنگ سبز به صورت روبان‌های عظیم بنفش در آسمان دیده می‌شود، مهم‌ترین وجه تمایز آن به حساب می‌آمد.

در اوایل سال جاری میلادی، محققان پس از بررسی‌های گوناگون گفته بودند که این پدیده نوع جدیدی از شفق‌های قطبی است، اما گروهی از پژوهشگران در نتیجه تحقیقات نسبتا طولانی خود رسما اعلام کرده‌اند که شفق قطبی بنفش استیو به هیچ وجه جزو پدیده‌های دسته‌بندی‌شده با نام شفق قطبی به حساب نمی‌آید!

نوع نور تولیدشده توسط این شفق قطبی بنفش تفاوت زیادی با سایر شفق‌های دیگر دارد

به طور کلی شفق قطبی در اثر برخورد بادهای خورشیدی با ذرات باردار موجود در سپر مغناطیسی سیاره ما به وجود می‌آید که به صورت بارانی از ذرات در لایه یونوسفر جو زمین حرکت کرده و در نزدیکی قطب‌های کره، به شکل نورهای رقصانی فوق‌العاده زیبا و چشم‌نواز دیده می‌شود. این نورها که امواج رادیویی بسیار قوی را به وجود می‌آورند، در اکثر مواقع سبز رنگ هستند، اما گاهی اوقات پیش می‌آید که شفقی سرخ و یا آبی رنگ در آسمان ظاهر شود.

نمایی از پدیده‌ای که به اشتباه، با نام شفق قطبی بنفش استیو شناخته می‌شود.

با این تفاسیر، همانطور که اشاره شد به نظر می‌رسد که مکانیسم به وجود آمدن استیو با شفق‌های قطبی معمولی متفاوت باشد؛ بیا گالاردو لاکورت (Bea Gallardo-Lacourt)، فیزیکدانی از دانشگاه کلگری کانادا که یکی از محققان پژوهش اخیر در مورد این پدیده بوده، می‌گوید که تجهیزات فوق پیشرفته مورد استفاده توسط تیم او نشان داده‌اند که استیو ذرات باردار را به داخل یونوسفر زمین وارد نمی‌کند.

با این وجود عکاسان از مدت‌ها پیش استیو را با نام شفق قطبی بنفش می‌شناسند و تقریبا تمامی علاقه‌مندان هنوز از این نام برای توصیف روبان‌های بنفش استیو استفاده می‌کنند؛ دانشمندانی مانند لاکورت هم به تازگی متوجه شده‌اند که اطلاعات بسیار اندکی در مورد ماهیت واقعی این پدیده بصری در دست است و باید بررسی‌های بیشتری برای روشن شدن ماجرا انجام شود.

ستاره شناسان نام «درخشش آسمانی» (Skyglow) را به عنوان جایگزینی برای اسم استیو که مخفف «تقویت سرعت انتشار حرارتی شدید» (Strong Thermal Emission Velocity Enhancement) است، انتخاب کرده‌اند و گفته‌اند که در نظر گرفتن این پدیده به عنوان شفق قطبی کاملا اشتباه است؛ تیم لاکورت قصد دارد تا در قدم بعدی تحقیقات، جزئیات دقیق تاثیرات این درخشش آسمانی بنفش را در یونوسفر مشخص کند.

تازه‌ترین گزارش بررسی‌های انجام‌شده در این رابـ*ـطه، در ژورنال “Geophysical Research Letters” چاپ شده است.