خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

Cinder

سرپرست بازنشسته فرهنگ و ادب
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
12/8/18
ارسال ها
2,007
امتیاز واکنش
7,220
امتیاز
308
زمان حضور
0
نویسنده این موضوع
سرنا ( serna ) :



در کشور ما این ساز تحت عناوین نظیر به زرنا – ذرنا – ذورنا نامیده می شود . ساز سرنا در بین اقوامی نظیر بلوچ ها – کردها – گیلانها – ترک ها و فارس و مازندران وجود دارد . البته در همه اقوام به این نام معروف نیست مثلاً در میان بلوچ ها به شیدی ( shidi ) در میان کردها شمال خراسان به پیق ( pjg ) معروف است در مازندران به سرنا ( serna ) یا درنا ( zerna ) معروف است .

ساز سرنا معمولاً به دسرکوتن یا نقاره همراه است . در مازندران از سرنای نوع بم بیشتر استفاده می شود .
سرنا از چهار قسمت تشکیل شد :
1 – قمیش 2 – لـ*ـب گیر 3 – انبرک 4 – بدنه ساز

1 – قمیش : از نوعی نی نرم به نام آکس ( aks ) تهیه می گردد که آن را با آب ولرم می خیسانند و داخل دهان قرار می دهند و بـ*ـو*سیله مجرای باریکی که در وسط قمیش قرار دارد بازدم سرنا می شود . طول قمیش که به لـ*ـب گیر بسته می شود حدود 1 تا 2 سانتیمتر است

2 – لـ*ـب گیر : بصورت دایره ای واشر مانند است . که جنس آن فلزی است و ما بین لـ*ـب نوازنده و سرنا قرار می گیرد قطر آن 4 سانتیمتر یا کمتر و طول آن 14 سانتیمتر یا کمتر است .

4 – بدنه سرنا : بصورت لوله ای مخروطی از جنس چوب شمشاد یا آزاد یا گردو ، گاهی اوقات هم از توت ساخته می شود . اما نوع شمشاد صدا دهی بهتری دارد .
انتهای بدنه سرنا بصورت مخروطی و مثل سازهای شیپوری طراحی شده است .
سرنای مازندرانی 6 سوراخ در قسمت بالا و یک سوراخ در قسمت پایین دارد .
قبل از نواختن ساز آن را با آب ولرم خیس می نمایند ، اینکار برای صدا دهی بهتر است .
طول سرنا کامل نبوده و از 30 تا 40 سانتیمتر و در بعضی نقاط تا 60 سانتیمتر می رسد .
سرنای بلند تر صدای بم تری نسبت به سرنای کوتاهتر دارد . حدود صوتی صدای سرنای مازنداران دو اکتاو است . سرنا را بصورت نفس برگردان می نوازند .
آهنگهای مخصوص سرنا شامل : پیشنمازی – یک چوبه – دو چوبه – سه چوبه – ترکمنی – کتولی – ورساقی و … است .
این ساز همواره در اعیاد – جشن ها – مراسم ورزشی و … نواخته می شده است

ریشه لغت سرنا
سُرنا و کَرنا هر دو به معنی بوق و با لغت (به انگلیسی: Horn) در انگلیسی از یک ریشه می‌باشند. در اصل در میان اقوامی که زبان هندواروپایی اولیه را صحبت می‌کردند این ساز به علت اینکه از شاخ حیوانات ساخته می‌شد به این اسم نامیده شده. شاهد دیگری که به این ادعا و مشابهت مهر تائید می‌زند نام ذوالقرنین، به معنی دارنده دو شاخ است. قَرن که مُعَرَّب کَرن است (که در اسم کَرنا مشاهده می‌شود) به معنی شاخ می‌باشد. البته سُرنای کنونی به مراتب از بوقهای شاخی اولیه پیشرفته تر است، ولی عضوی از خانواده سازهای بادی یا بوقی به شمار می‌آید.

سرنا در ایران
سرنا سازی نه تنها محلی، بلکه قدیمی است. در اشعار شعرای ایران بسیار نام سرنا، سورنا و سورنای آمده است.این ساز در سیستان و بلوچستان ، خراسان و لرستان از دیرباز رواج داشته و حتی امروزه نیز در مجالس شادی و به هنگام خواندن ترانه های محلی این نواحی بکار می رود. در نواحی لرستان سرنای کوچک و در نواحی بختیاری سرنای بلند معمول است. سرنای محلی معمولاً با دهل نواخته می‌شود.در میان سرنا نوازان مشهور ایرانی می توان از علی‌اکبر مهدی‌پور دهکردی، نوازنده نوروزنامه یا همان موسیقی هنگام تحویل سال نو و نیز رضا مریدی دلفان و شامیرزا مرادی مشهورترین نوازنده سرنای کوچک (کوتاه) نام برد.

رخنه در فرهنگ
همچنین ضرب المثلی در پارسی برگرفته از این ساز ساخته‌شده‌است که می‌گوید:

آدم ناشی، سرنا را از سر گشادش می زنه


معرفی ساز سرنا

 
  • تشکر
Reactions: [ RAMIN ]

[ RAMIN ]

حامی انجمن رمان ۹۸
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
23/10/21
ارسال ها
224
امتیاز واکنش
676
امتیاز
178
سن
20
زمان حضور
2 روز 1 ساعت 57 دقیقه
ساز سرنا چیست

سُرنا یا سورنا ساز بادی است که از چوب ساخته می‌شود و از سازهای باستانی ایرانی محسوب می شود.
این ساز متشکل است از یک لوله مخروطی شکل، که در انتهای بالائی آن «قمیش» قرار می گیرد. سرنا از دسته سازهای «دوزبانه» است و به این ترتیب «قمیش» آن از دو تیغه متکی به هم تشکیل شده و انتهای آن دو در حلقه ای مسطح محصور شده است. در روی لوله، تعداد ۶ تا ۷ سوراخ تعبیه شده و نوازنده با گذاشتن و برداشتن انگشتان هر دو دست، اصوات حاصله را زیر و بم می کند.
طول ساز کاملاً ثابت نبوده و از ۳۰ تا ۴۵ سانتیمتر (معمولاً) و در بعضی نقاط حتی تا ۶۰سانتیمتر، ساخته شده است.


صدای سرنا


وسعت صدا نیز در این ساز کاملاً ثابت نیست و واضح است که سرناهای بزرگتر میدان صدائی بم تر از سرناهای کوچک دارند.
سرنا، سازی نه تنها محلی؛ بلکه قدیمی است. در نواحی بختیاری و دزفول سرنای کوچک معمول است.


1134840851.jpg


منبع: آرنیک


معرفی ساز سرنا

 
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا