خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ با هدف ترویج فرهنگ کتاب خوانی و تقویت قلم عزیزان ایجاد شده است.
هدف ما همواره ایجاد محیطی گرم و صمیمی و دوستانه بوده
برای مطالعه کامل رمان‌ها و استفاده از امکانات انجمن
به ما بپیوندید و یا وارد انجمن شوید.

Cinder

سرپرست بازنشسته فرهنگ و ادب
کاربر رمان ۹۸
  
عضویت
12/8/18
ارسال ها
2,007
امتیاز واکنش
7,220
امتیاز
308
زمان حضور
0
نویسنده این موضوع
معرفی ساز چگور –

چُگور، چوگور یا قُپوز سازی است از خانوادهٔ سازهای زهی مقید از ردهٔ تنبور که به آن دوتار نیز می‌گویند. چگور مرکب از یک قطعه چوب مجوف بر شکل عودی کوچک است که دارای پنج وتر می‌باشد.

ساختمان این ساز از یک کاسه طنینی گلابی شکل و دسته‌ای مانند دسته تنبور تشکیل می‌شود. کاسه اش از سه‌تار بزرگ‌تر است. نوعی از چگور، دو تار فلزی دارد و به همین سبب به آن دوتار نیز می‌گویند.

نواختن این ساز هنوز هم میان ترکمانان و ایرانیان آذری رایج است. نیز (دوتار و تنبور). چگور رایج در جمهوری آذربایجان و نواحی ترک‌نشین ایران، معمولاً نُه‌سیمه است و نسبتاً از دوتار و تنبور بزرگ‌تر است.

چگور نزد عاشیق‌ها در آذربایجان قُپوز (و ساز) نامیده می‌شود و سازی شبیه باغلاما ست.

تفاوت چگور معمول در منطقه همدان با قوپوز یا ساز عاشیق‌های مناطق دیگر آذربایجان و سازهای مشابه ترکیه‌ای (چؤگؤر، باغلاما، تامبورا و دیوان) در کوک سیمها و تعداد و فواصل پرده‌هاست؛ همچنین سازهای مذکور در شکل و اندازهٔ کاسه و صفحه تفاوتی اندک با هم دارند.
کوک چگور رایج در بین ترکهای همدان

چؤگؤر یا چگور مورد استفاده در مناطق ترک نشین همدان معمولاً نه سیمه است و به طور معمول درحالت دست باز، سه سیم پایین چوگور کوک re و شش سیم بالا کوک do دارند.
گونهٔ دیگر از کوک چوگور هم به همین صورت است؛ جز اینکه سیم چهارم کوک sol می‌گیرد. این کوک، زارِنجی نام دارد و کاربرد آن در مقایسه با کوک پیشین، کمتر است.
در گذشته گونه‌ای کوک به نام زنگ شتر رایج بود که امروزه تقریباً به فراموشی سپرده شده است.
برای اجرای مقامهای شبیه به دستگاه ماهور (یا راست‌پنجگاه همچون کوراوغلو) بهتر است سیم زارنجی (سیم چهارم) را فا کوک کرد.
برای اجرای سه گاه ترکی بهتر است سیم زارنجی (سیم چهارم) را می کوک کرد.

پرده بندی چگور همدان
به طور معمول چگور دارای یازده الی سیزده پرده است؛ اما نوازندگان حرفه‌ای این ساز گاه چندین پرده روی صفحه چگور تعبیه می‌کنند (با نواری باریک از جنس حصیر یا نخ پلاستیکی). معمولاً غیر از پرده اول چگور که ربع پرده یا اصطلاحاً کرن است، بقیه پرده‌ها یا اصلی است یا نیم‌پرده.

پرده‌هایی که در نواختن اغلب مقامها و نغمه‌های ترکی به کار می‌رود، عبارت است از اول، سوم، پنجم، هفتم، هشتم و دهم.

چوگورنوازان در اجرای برخی از مقامها با انگشت شست بر سیمهای واخوان (شش سیم بالا) پرده‌گیری می‌کنند (عاشیقهای آذربایجان و به‌خصوص اوزانهای ترکیه در استفاده از سیمهای چهارم به بعد مهارت بیشتری دارند).

از تکنیکهای نواختن چگور می‌توان به نواختن سرانگشت سوم یا چهارم دست راست بر صفحه چگور اشاره کرد که در بین نوازندگان سازهای خانواده باغلاما در کشور ترکیه نیز مرسوم است. در پرده‌گیری نیز در حالت نزولی دست چپ بر دسته ساز، نوازنده معمولاً با انگشت سوم بر پرده la کرن پس از پرده la وsol بمل پس از پرده sol اشاره می‌کند. این فن در نواختن کمانچه محلی نیز کاربرد دارد.


ساز چگور

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH- و !Shîma!

YaSnA_NHT๛

سرپرست بخش فرهنگ و ادب
عضو کادر مدیریت
سرپرست بخش
میکسر انجمن
  
  
عضویت
21/2/22
ارسال ها
2,782
امتیاز واکنش
13,960
امتیاز
373
محل سکونت
کنار موتورم!
زمان حضور
135 روز 7 ساعت 25 دقیقه
ساز چگور از جمله ساز هاي اصيل سنتي است كه در اكثر لغت نامه ها معناي لغوي آن نشان دهنده خواستگاه آن است . براي معرفي ساز چگور در فرهنگ معين گفته شده :(چُ) [ تر. ] (اِ.) نوعی ساز سیمی ساده که بین روستاییان و ترکان و ترکمانان رواج دارد و نوازندة آن را «عاشق » می نامند.
ساز چگور یا چوگور در دسته بندی سازهای زهی مقید از رده قورپوز است . این ساز از یک قطعه چوب مجوف به شکل عودی کوچک است و پنج وتر دارد . چگور در نواحی مختلف ساختار و انواع مختلفی دارد . مثلا چگوری که توسط عاشیقها ( نوازندگان آذری ) در آذربایجان نواخته می شود ، سازی به شکل باغلاما است و قپوز نامیده می شود . نوع دیگر چگور در ایران در مناطق آذری نشین همدان نواخته می شود.
ساختار ساز چوگور از یک کاسه طنینی به شکل گلابی و دسته ای مثل دسته ساز تنبور تشکیل شده است . کاسه چگور از سه تار بزرگتر است . این ساز بیشتر در مناطق آذری زبان ایران رایج بوده و نواخته می شود . ساختار این ساز در آذربایجان نه سیمه و بزرگتر از تنبور و دوتار است . ساختار چگور در نواحي مختلف تفاوت هايي دارد . نوعي از آن كه در بين آذري زبانهاي بخش آذربايجان ايران متداول است و توسط عاشيقها مورد استفاده قرار مي يگرد قپوز نام داشته و شبيه ساز باغلاما است . نوعي ديگر از چگور كه در همدان رايج است از نظر فواصل و تعداد پرده ها و كوك سيم ها با مدل هاي آذربايجاني و تركيه اي اين ساز و سازهاي مشابه آن تفاوت دارد .


ساز چگور

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-

YaSnA_NHT๛

سرپرست بخش فرهنگ و ادب
عضو کادر مدیریت
سرپرست بخش
میکسر انجمن
  
  
عضویت
21/2/22
ارسال ها
2,782
امتیاز واکنش
13,960
امتیاز
373
محل سکونت
کنار موتورم!
زمان حضور
135 روز 7 ساعت 25 دقیقه
ساز چوگور معمولا یازه تا سیزده پرده دارد . نوازندگان حرفه ای این ساز گاها چندین پرده با نواری باریک از جنس حصیر یا نخ پلاستیکی بر روی صفحه آن تعبیه می کنند . تمامی پرده های چگور یا اصلی و یا نیم پرده هستند به جز پرده اول که کرن یا ربع پرده است .
در نواختن مقام ها و نغمه های ترکی معمولا از پرده های اول ، سوم، پنجم، هفتم ، هشتم و دهم استفاده می شود . نوازندگان چوگور برای اجرای بعضی از مقام ها با انگشت شصت بر شش سیم بالا پرده گیری می کنند . به طور معمول نوازندگان آذربایجان ( عاشیقها ) و ترکیه ( اوزان ها ) در استفاده از سیم های چهارم به بعد مهارت بیشتری دارند .
تفاوت چگور با ديگر يازهاي زهي مشابه اش ازجمله ديوان ، باغلاما،تامبورا در فاصله و تعداد پرده ها و كوك سيم هاي آن است . همچنين نواختن اين ساز اصيل در مناطق مختلف با سبك هاي متنوع و بسته به سطح مهارت نوازنده متفاوت است . به طور مثال چگور نوازان در اجراي برخي از مقام ها با انگشت شست بر شش سيم بالا ( سيم هاي اخوان ) پرده گيري مي كنند . عاشيهاي ماهر مناطق آذربايجان مهارت خود را در استفاده از سيم هاي چهارم به بعد به رخ مي كشند .
منبع: سورنا موزیک


ساز چگور

 
  • تشکر
Reactions: -FãTéMęH-
shape1
shape2
shape3
shape4
shape7
shape8
بالا