پیش بینی انقراض انسان توسط هاوکینگ، واکنش دانشمندان دنیا را برانگیخت

MacTavish · 31/8/19

استیون هاوکینگ معتقد است بشریت تنها در صورتی از انقراض نجات خواهد یافت که کمتر از هزار سال دیگر به جای زمین، کره دیگری را برای سکنا اختیار کند. او در تازه‌ترین سخنرانی خود از انقراض انسان سخن گفته که با سر و صدای زیادی همراه بوده است.

فیزیکدان مشهور این قضیه را همراه با صدور یک بیانیه، طی سخنرانی خود در اتحادیه دانشگاه آکسفورد اعلام کرد تا بتواند هدف جستجو برای استعمار سیارات فراخورشیدی مانند زمین را بهتر از گذشته تفهیم کند. توسعه فناوری به انسان‌ها اجازه می‌دهد تا به خارج از کره زمین سفر کرده و در جهان بیگانگان دوردست، حداقل به دنبال چالشی جدید بگردند. اما آیا واقعا پیش بینی هاوکینگ از روز شمار 1000 ساله برای انقراض بشر (در صورت عدم کشف محل زندگی جدید) واقعیت دارد؟

خطراتی که هاوکینگ به آن‌ها اشاره می‌کند (از تغییرات جوی گرفته تا سلاح‌های هسته‌ای و ویروس‌های ژنتیکی مهندسی شده)، می‌تواند تهدیدات بسیار جدی برای ما باشد؛ اما کارشناسان اصلی‌ترین خطر را تجارت ناپاکی می‌دانند که در یک هزاره آینده می‌تواند به خوبی خودش را نشان دهد.

جان استرمن (John Sterman)، مدیر طرح توسعه پایدار MIT Sloan در ارتباط با بیانیه تازه منتشر شده استیون هاوکینگ می‌گوید:

در حالی که من احترام بسیار زیادی برای هاوکینگ قائل هستم، حدس در مورد چگونگی طولانی‌تر شدن زندگی انسان‌های هوشمند تا قبل از انقراض آن اشتباه‌ است. این که آیا ما زنده می‌مانیم و رشد می‌کنیم یا همه چیز به هرج و مرج کشیده می‌شود پیش‌بینی کننده نیست، بلکه یک شانسیست که می‌تواند به وجود آید.

زندگی بشر پایدار می‌ماند؟

اگر تغییرات آب و هوا با سرعت قابل ملاحظه‌ای انجام گیرد، احتمالا مقدار زیادی اصطکاک برای بشریت به وجود می‌آید. شاون مارشال (Shawn Marshall) استاد جغرافیا و یک محقق حوزه تغییرات آب و هوایی در دانشگاه کلگری کانادا می‌گوید:

ممکن خواهد بود بسیاری از مناطق جهان با کمبود باور نکردنی از مواد غذایی و آب رو به رو شوند؛ این قضیه همراه با افزایش سطح آب دریا باعث می‌شود تا مکان‌های زندگی به شدت با آسیب مواجه شده و به تشکیل تعداد زیادی پناهندگان زیست محیطی می‌انجامد (در حال حاضر پناه‌جویان کشورهای در حال جنگ داخلی نظیر سوریه به اندازه کافی زیاد است و به نظر می‌رسد که به این تعداد پناه‌جویان عوامل طبیعی را نیز باید بیافزاییم)، تا انقراض انسان بیش از پیش خودش را نمایان کند.

به گفته استرمن، بشریت در حال حاضر با تخلیه منابع طبیعی سیاره کره زمین و البته مسموم کردن محیط زیست خود به بقا ادامه می‌دهد. شبکه اثرات جهانی جی اف ان (Global Footprint Network) در تازه‌ترین گزارش خود، تخمین زده است که منابع موجود در کره زمین، سالانه 1.5 برابر بیشتر از آن چه باید مصرف شوند توسط ساکنین این کره خاکی استفاده می‌شوند. به همین خاطر استرمن ادعا می‌کند که با توجه به این مصرف بی‌رویه، بعید به نظر می‌رسد که ما بتوانیم برای به وجود آمدن مشکلات پایدار تا هزاره آینده دوام بیاوریم. وی ادامه داد:

آیا ما می‌توانیم در برابر تغییرات آب و هوایی دوام بیاوریم و یا زندگی صحیح را خواهیم آموخت تا بدون محدودیت در جهان محدودمان زندگی کنم. به احتمال خیلی زیاد، این قضیه در قرن جاری معین خواهد شد.

امانوئل وینسنت (Emmanuel Vincent)، دانشمند و محقق از دو دانشگاه کالیفرنیا/مرسد و همچنین بنیانگذار سازمان توسعه Climate Feedback می‌گوید:

این مهم است به یاد مردم بیاوریم که نمی‌توان رخ دادن یک فاجعه طی هزار سال آینده را پیش‌بینی کرد. آن چه که استیون هاوکینگ در اینجا انجام از آن سخن می‌گوید، تماما حدسیات او است و وی تخمین می‌زند که در این صورت احتمال انقراض انسان بسیار بالاست. در حالی که من هم این حدس را تایید می‌کنم، من می‌خواهم تاکید کنم که در درجه اول برای مقابله با انقراض انسان باید چگونگی مدیریت جامعه را مورد بحث قرار دهیم که می‌تواند از چنین فاجعه‌ای جلوگیری کند.

انقراض انسان

این بدان معنا نیست که انسان لزوما از بین خواهد رفت اگر ما انتخاب‌های بدی داشته باشیم. در حال حاضر هوای کره زمین چیزی حدود 1 درجه سانتی‌گراد از میانگین ماقبل دوره صنعتی گرم‌تر شده است. دوره فعلی در مقایسه با دوره ژوراسیک و کرتاسه، با افزایشی کمتر از 10 درجه سانتی‌گرادی همراه بوده که به معنی افزایش از 16 درجه به 25 درجه سانتی‌گراد است. شاون مارشال در این باره می‌گوید:

این امر همچنان زمین را برای سکونت مناسب نگه می‌دارد اما جهان متفاوتی می‌سازد. ما تمام سوخت‌های فسیلی‌مان را تا پیش از آن که اقیانوس ها تبخیر شوند، به اتمام می‌رسانیم.

بنابراین انسان‌ها احتمالا نمی‌خواهند بر روی کارهای خود مدیریت کنند و گازهای گلخانه‌ای کمتری تولید کنند. بر اثر این قضیه بسیاری از مناطق کره زمین از شدت گرمای بیش از حد، عملا غیر قابل سکونت خواهند شد. اما سوال اصلی از انسان‌ها این است که چگونه می‌توانیم مسئولیت تحولات را به دست بگیریم تا جلوی ناپدیدی سواحل، گسترش بیماری‌ها و وضعیت بد آب و هوا را بگیریم.

به گفته وینسنت، در حال حاضر علائم هشدار دهنده فراتر رفته و خبر از افزایش بیش از حد دما می‌دهند. حدود نیمی از حیات وحش جهانی در 50 سال گذشته از بین رفته است. وضعیت به اندازه‌ای جدیست که بسیاری از دانشمندان این سیاره را نزدیک به ششمین انقراض خود می‌دانند. استرمن در انتها می‌گوید:

با تمام این تفاسیر هر کسی که فکر می‌کند ما می‌توانیم این مشکلات را با استعمار جهان‌های دیگر برطرف کنیم، احتمالا بیش از حد جلوی تلویزیون نشسته و فیلم پیشتازان فضا را دیده است. ما باید یاد بگیریم که چگونه زندگی پایداری را اینجا داشته باشیم، در سیاره‌ای که ما هستیم هیچ زمانی برای از دست دادن معنی نمی‌دهد.