موجودات فضایی چقدر شبیه انسان هستند؟

MacTavish · 31/8/19

دانشمندان سال‌هاست که شکل و شمایل متفاوتی از موجودات فضایی مطرح کرده‌اند، کودکان و حتی کسانی که این موجودات را از نزدیک دیده‌اند هر کدام تصاویر مختلفی از این موجودات ارایه داده‌اند. اگر آنها واقعا وجود داشته باشند، چه شکلی خواهند بود؟ شاید به گفته‌ی استیون هاوکینگ ممکن است موجودات فضایی‌ با ساختارهای متفاوت وجود داشته باشند که حتی تصور آن از ذهن ما خارج است. هر چقدر درک و دانش ما از فرگشت و تکامل بیشتر باشد می‌توانیم بهتر به این سوال جواب دهیم. با گجت نیوز همراه باشید.

موجودات فضایی چقدر شبیه انسان هستند؟

در فیلم‌هایی که تا به حال در هالیوود ساخته شده، سعی بر این بوده که موجودات فضایی نشان داده شده در این فیلم‌ها تا حدودی به انسان نزدیک باشد تا بیننده بتواند با فیلم ارتباط برقرار کند. تقریبا هر شکل و شمایلی از بیگانگان را در فیلم‌های اخیر به تصویر کشیدند. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و جلوه‌های ویژه کامپیوتری ساخت فیلم‌های تخیلی مخصوصا درحوزه یوفولوژی بسیار آسان می‌باشد و می‌توان بیگانگان را به هر شکلی درآورد. یکی از فیلم‌هایی که در همین مورد ساخته شده فیلم آواتار «Avatar» ساخت جیمز کامرون است.

تنها شکلی از حیات که می‌توانیم روی گونه‌های آن مطالعه کنیم جایی جز زمین خودمان نیست. 3/5 میلیارد سال پیش، حیات از یک سرمنشا روی زمین شکل گرفت. درباره‌ی چگونگی شکل‌گیری حیات در زمین هنوز نظریه‌های مختلفی وجود دارد که بحث آن در این مقاله نمی‌گنجد. سرانجام، این سرمنشا موجب پیدایش 20 میلیون موجود زنده در زمین شد. این موجودات به 30 شکل مختلف در گروه هایی به نام شاخه رده‌بندی شدند.

زیست‌شناس، استیون جی گود «Stephen Jay Gould» در یک مقاله‌ای به این اشاره می‌کند که اگر به گذشته برگردیم چه اتفاقی می‌افتد؟ جی‌گود می‌گوید که شانس را باید در تکامل در نظر بگیریم مثلا عواقب یک تغییر کوچک می‌تواند با گذشت زمان زیاد‌تر شود لزوما این تغییر همیشه منفی نیست شاید در جهت مثبت آن نیز انجام بگیرد؛ مثل انـ*ـدام جابکسون که در مارها تکامل یافت تغییر مثبتی بود. کاربرد انـ*ـدام جاکوبسون برای ردیابی فرمون‌ها است. فرمون‌ها پیام‌آورهای شیمیایی هستند که اطلاعاتی را میان افراد یک گونه رد و بدل می‌کنند. به همین خاطر گاه به انـ*ـدام جاکوبسون «حس ششم» نیز گفته‌اند.

اواسط دوران کامبرین و ۵۳۳ ملیون سال پیش موجودی به نام پیکیا «Pikaia» وجود داشت که با تکامل آن موجوداتی مثل ماهی‌ها و دوزیستان و خزندگان و حتی پستانداران و در نهایت انسان به وجود آمدند. اگر این جانوران از بین می‌رفتند چه می‌شد؟ اگر گروه دیگری از جانداران باعث پیدایش موجودات هوشمند می‌شدند، آن موجود هوشمند چه شکلی بود. پس این سوال پیش می‌آید اگر با وجود کمترین تغییرات، موجوداتی با شکل‌های متفاوت روی کره زمین پدیدار شده‌اند، چرا موجودات فضایی که در دیگر سیارت تکامل یافته‌اند شبیه ما باشند؟! موجودات فضایی

سایمون کانوی‌موریس زیست شناس آمریکایی در جواب این سوال می‌گوید:

پاسخ آن را باید در پدیده‌ای به نام تکامل همگرایی جستجو کنیم.

در زیست شناسی تکامل، تکامل همگرا «Convergent evolution» فرآیندی است که به موجب آن موجودات زنده‌ای که ارتباط نزدیکی ندارند بطور مستقل صفات مشابهی پیدا می‌کنند، مانند سازگار شدن با محیط‌های مشابه یا گونه‌های اکولوژیکی. تکامل همگرا اگرچه با پدیده‌های تقویت تکاملی «Evolutionary relay» و تکامل موازی «Parallel evolution» مشابه است اما از آنها قابل تمایز می‌باشد. تقویت تکاملی اشاره دارد به گونه‌های مستقلی که در خلال تکاملشان در اکوسیستم‌های مشابه، ویژگی‌های مشابهی پیدا می کنند البته نه بطور همزمان. مثلا ظاهر نرم مشترک میان دلفین، ماهی تن و گونه منقرض‌شده‌ی ماهی‌خزنده‌سانان همه، به طور مستقل از هم و در واکنش به شرایط محیطی یکسانی تکامل پیدا کردند تا بتوانند با سرعت در آب حرکت کنند.

در زیست شناسی موجودات فضایی، وجود بعضی از مواد بیوشیمی الزامی به نظر می‌رسد. یکی از این‌ها کربن است چون کربن می‌تواند با دیگر عناصر، پیوندهای شیمیایی پایدار تشکیل دهد. فرضیه‌های علمی امروز نشان می‌دهد که حیات غیرکربنی می‌تواند در کیهان وجود داشته باشد و اگر صحت این فرضیه ثابت شود این احتمال وجود دارد که حیات فرازمینی هیچ شباهتی به حیات زمینی نداشته باشد. بقیه عناصر مثل سیلیکون و سولفور در دماهای شبیه زمین پیوند ناپایداری تشکیل می‌دهد. همانطور که می‌دانیم وجود آب هم بسیار ضروری است. برای تشکیل تکامل باید سازوکاری برای ذخیره اطلاعات مانند DNA و RNA و یا شبیه این‌ها وجود داشته باشد. جاندارن تک سلولی سن بیشتری نسبت به جاندارن چند سلولی دارند و بعد از 3 میلیارد سال جاندارن چند سلولی تکامل پیدا کردند. به همین دلیل احتمالا حیات فرازمینی در مرحله‌ی تک سلولی است. احتمال این که در سیاره شبیه زمین تشعشات خورشیدی یا خورشیدهای بیگانه به عنوان انرژی استفاده گردد، وجود دارد. موجودات فضایی

یک جاندار تک سلولی برای جذب نور خورشید باید سیستم جذب نور، مانند برگ و شاخه داشته باشد تا اینکه بتواند فتوسنتز کرده و رشد کند، پس می‌توان انتظار داشت گیاهان شبیه زمین، شباهت زیادی به گیاهان زمین دارد. اگر استثناها را در نظر نگیریم در این سیاره، جانوران یا گیاهان و یا هم نوعان خود را می‌خورند، خلاصه روش‌های تغذیه‌ای عجیب و متنوعی وجود دارد. برای شکار کردن نیاز دارند تا دهانشان جلو باشد بنابراین آنها یک دم و یک سر دارند. فک و دندان آنها احتمالا برای جویدن غذا تکامل پیدا می‌کنند.

حرکت کردن روی یک سطح سخت نیازمند ساختارهای خاصی مثل پای عضلانی در محل تماس با سطوح است. دوسوئیان «Bilateria» به همه موجوداتی که به صورت متقارن از دو طرف ساختار بدن خود به شکل صعودی و نزولی برای حرکت استفاده می‌کنند گفته می‌شود. این موجودات ممکن است از هر دو طرف بدن خود برای حرکت رو به جلو (داشتن دو سر) استفاده کنند. انواع دو طرفه این موجودات می‌تواند دو سر داشته باشد. در سیاره‌های شبه زمین تمام جانورانی که دارای استخوان بیرونی هستند به جز گونه‌های کوچک، زمان پوست‌اندازی به علت فشار وزن خود نابود می‌شوند در حالی که برای مغز پیچیده نیاز به اندازه‌ی مشخصی دارد. موجودات فضایی

این استخوان‌بندی روند رشد را کاهش داده و باید دائما پوست بیاندازند تا پوست رشد کند. مغز نسبتا بزرگ‌ در میمون‌ها، نگهنگ‌ها، دلفین‌ها، سگ‌ها، طوطی‌ها، کلاغ‌ها و هشت‌پا برای استفاده از ابزار و توانایی‌های حل مسئله، ظاهرا چندین بار تکامل یافته‌اند. بعضا تکامل گونه‌های بسیاری متوقف می‌شود، در این صورت ویژگی‌های زیستی آنها یکنواخت شده و هیچ انعطافی از خود نشان نخواهند داد. یکی از بزرگترین چالش‌های زیست شناسی تکامل، همین تغییرات کاربردی تصادفی است که در درک و فهم ما از چگونگی تشکیل حیات فرازمینی و موجودات فضایی کمک شایانی می‌کند. اگر موجوات فضایی واقعا وجود داشته باشند چقدر به ما شباهت خواهند داشت؟ داشتن دو گوش و دو چشم و دو پای انسان، شاید آنچنان ارزش نداشته باشد، چون بیشتر انـ*ـدام ها هم در نتیجه‌ی تقارن دوسویه‌ی تکاملی، جفتی هستند.

برای اینکه بتوانیم حیات هوشمند را کاوش کنیم باید به انتقالات امواج رادیویی و گاما گوش کنیم. این کار را بهتر است روی سامانه‌های ستاره‌ای شبیه زمین که احتمال وجود حیات هوشمند در آنها زیاد است، انجام دهیم.