اسپیس ایکس نخستین پرواز آزاد نسخه آزمایشی استارشیپ را انجام داد

MacTavish · 27/8/19

نسخه‌ی آزمایشی فضاپیمای استارهاپر اسپیس‌ایکس به‌تازگی نخستین پرواز آزادش را در تأسیسات شرکت در جنوب تگزاس انجام داد.

اسپیس‌ایکس به‌تازگی در یک آزمایش کوتاه در تگزاس، موتورهای فضاپیمای پرزرق‌وبرقش را برای مدتی روشن کرد و طی آن، فضاپیما با تولید نیروی رانش زیادی که با ابری از دود همراه بود، برای کمتر از یک دقیقه در هوا شناور ماند و سپس به آرامی روی سکو فرود آمد. این اولین پرواز واقعی فضاپیمای «استارهاپر (Starhopper)» اسپیس‌ایکس و گام مهمی برای ایلان ماسک، مؤسس شرکت اسپیس‌ایکس محسوب می‌شود که می‌خواهد در آینده‌ای نزدیک فضانوردان را به ماه و مریخ بفرستد.

فضاپیمای استارهاپر که بیشتر به یک برج آب سه‌پایه شباهت داشت، به سختی از میان دود و در تاریکی شب قابل مشاهده بود، اما ایلان ماسک در توییتر خود اعلام کرد که آزمایش باموفقیت انجام گرفته است. ایلان ماسک بعد از این پرواز آزمایشی در اکانت توییتر خود با اشاره به همین ظاهر فضاپیما با شوخ‌طبعی نوشت:

پرواز استارهاپر موفقیت‌آمیز بود. برج‌های آب هم می‌توانند پرواز کنند!

ماسک ویدئوی هوایی که توسط پهپاد شکار شده بود را نیز در توییتر شخصی خود منتشر کرد. با این حال، جمعه شب ویدئویی در فیسبوک منتشر شد و آتش‌نشانان را درحالی نشان داد که وارد صحنه شده‌اند و در حال کنترل شعله‌های آتش هستند.

پرواز استارهاپر از نمای دوربین پهپاد

یک سخنگوی شرکت اسپیس‌ایکس به خبرگزاری «بیزنس اینسایدر» گفت: «آتش‌سوزی جزئی پس از نخستین آزمایش موفقیت‌آمیز فضاپیمای ما رخ داد. تیم اسپیس‌ایکس با همکاری اداره‌ی آتش‌نشانی برونسویل همه‌چیز را تحت کنترل دارند. همچون همیشه، اقدامات احتیاطی برای اطمینان از امنیت مردم انجام گرفت و ساکنان نزدیک نیز در محدوده‌ی ایمنی قرار داشتند.»

فضاپیمای استارهاپر برای پرواز در فضا طراحی نشده است. بلکه تنها برای آزمایش فناوری‌هایی به کار می‌رود که در نهایت به توسعه‌ی وسیله‌ی نقلیه‌ی فضایی بزرگ‌تر و بسیار قدرتمندتری موسوم به «استارشیپ (Starship)» منجر می‌شوند. ایلان ماسک پیش‌بینی کرده است که فضاپیمای استارشیپ با ارتفاع حدود ۱۲۰ متر به‌طور کامل چند بار مصرف‌پذیر باشد و بدنه‌ی آن از فولاد ضد زنگ ساخته شود و بتواند در حدود ۱۰۰ نفر و ۱۰۰ تن محموله را به مریخ ارسال کند.

بدون قابلیت چندبارمصرف‌پذیری نمی‌توانیم پایگاهی در ماه یا مریخ داشته باشیم
در مقابل، استارهاپر که به‌تازگی مورد آزمایش قرار گرفت، حدود ۱۸ متر طول و ۹ متر عرض دارد و به یک موتور رِپتور مجهز است. به‌گفته‌ی ایلان ماسک، یک فضاپیمای استارشیپ که قابلیت سفر در اعماق فضا را دارد، از ۴۱ متور رپتور بهره خواهد برد. اما موتورهای موشک هزینه‌ی بالایی دارند و به همین دلیل اسپیس‌ایکس، استارهاپر را با تعداد محدودی از این موتورها آزمایش می‌کند تا مشکلات احتمالی را شناسایی و در هزینه‌ها نیز صرفه‌جویی کند.

نمای هوایی از فضاپیمای استارهاپر پس از نقص فنی روز چهارشنبه در وکا چیکا ویلیج، تگزاس

هدف نهایی ایلان ماسک این است که استارشیپ بتواند قادر به پرتاب و فرود به دفعات بدون نیاز به تعمیر و بازسازی باشد. ماسک عقیده دارد که این قابلیت می‌تواند هزینه پرتاب‌های فضایی را بین ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ برابر نسبت به موشک‌های مصرفی کاهش دهد. ایلان ماسک به‌تازگی در مصاحبه‌ای با تایم (که پیش‌تر نسخه‌ی کامل آن را در زومیت خواندید) به جفری کلوگر، خبرنگار این نشریه گفت:

چند بارمصرف‌پذیری کامل و سریع، جام مقدس دسترسی به فضا و قدم اساسی برای رسیدن به ماورای زمین است. ما بدون آن نمی‌توانیم به گونه‌ای چندسیاره‌ای بدل شویم. ما بدون چندبارمصرف‌پذیری کامل و سریع نمی‌توانیم پایگاهی در ماه یا شهری در مریخ داشته باشیم. به همین دلیل است که در اسپیس‌ایکس برای دستیابی به این ویژگی بسیار تلاش کرده‌ایم.

اما رسیدن به آن مرحله (چندبارمصرف‌پذیری کامل) به احتمال زیاد نیاز به سال‌ها زمان خواهد داشت و آزمایش روز چهارشنبه، اولین گام اساسی برای دستیابی به چنین قابلیتی بود. اسپیس ایکس اواخر سال ۲۰۱۸ ساخت فضاپیمای استارهاپر در تأسیسات خود در نزدیکی بوکا چیکا ویلیج تگزاس را آغاز کرد. سپس ماسک در ماه ژانویه ۲۰۱۹ (بهمن ۹۷) این فضاپیما را معرفی کرد و در اوایل آوریل (اردیبهشت) بود که اولین آزمایش شناوری این فضاپیما را انجام داد.

در آزمایشی که روز چهارشنبه در ساعت ۸:۳۲ دقیقه بعد از ظهر به وقت محلی انجام گرفت، نقص فنی رخ داد و درست چند لحظه پیش از شروع آزمایش، موتور فضاپیما ناگهان خاموش شد. با این حال، آزمایش روز پنجشنبه که در ساعت ۱۱:۴۵ بعد از ظهر به وقت محلی شروع شد، با موفقیت همراه بود و طی آن، فضاپیما لحظاتی پس از شناور بودن در هوا به آرامی روی سکوی فرود نشست. کل پرواز حدود ۱۰ ثانیه طول کشید.

ایلان ماسک علاوه‌بر ویدئوی هوایی، ویدئوی دیگری نیز در توئیتر منتشر کرد که پرواز آزمایشی فضاپیما را از نمای دوربینی که به عقب وسیله‌ی نقلیه متصل بود، نشان می‌داد. پرواز پنجشنبه نشان داد که اسپیس‌ایکس باموفقیت موتور موشک جدیدی ساخته که قادر به تأمین نیرو، امکان انجام مانور و فرود وسایل نقلیه‌ی فضایی سنگین همچون استارهاپر است. سوخت موتور متان مایع است، همان سوختی که ماسک امیدوار است بتواند با منابع موجود در مریخ نیز قادر به تولید آن باشد.

پرواز استارهاپر از نمای دوربین موتور

ماسک اعلام کرد که طی یک یا دو هفته آینده،‌ پرواز آزمایش دیگری را این‌بار با ارتفاع ۲۰۰ متری انجام خواهد داد. مجوز دولتی که اسپیس‌ایکس هم‌اکنون در اختیار دارد، به این شرکت خصوصی تنها اجازه‌ی پرواز وسایل نقلیه‌ی آزمایشی مانند استارهاپر را تا ارتفاع حداکثری ۵ کیلومتر و تا ۶ دقیقه می‌دهد. با این حال، ایلان ماسک اعلام کرده که این شرکت در حال ساخت فضاپیماهای ۱۸۰ متری به نام «استارشیپ مارک ۱ (Starship Mark 1)» است که طی دو تا سه ماه به فلوریدا منتقل می‌شود و تا پایان سال ۲۰۱۹ پروازهای مداری را انجام خواهد داد.

ایلان ماسک ماه مارس (اسفند ۹۷) اعلام کرده بود که به‌دنبال دریافت مجوز برای پروازهای مداری فضاپیماهای آزمایشی است که به سه موتور رپتور مجهز خواهند بود. اسپیس‌ایکس در نظر دارد تا قبل از پایان سال ۲۰۲۰، یک نسخه‌ی کامل از فضاپیمای استارشیپ را آزمایش کند و در سال ۲۰۲۱ نیز یکی از همین فضاپیماها را روی ماه فرود بیاورد؛ موضوعی که شاید بیشتر برای نشان دادن قابلیت‌های این شرکت به ناسا باشد. همچنین اسپیس‌ایکس در سال ۲۰۲۳ قرار است اولین مسافر فضایی خود را که یک میلیاردر ژاپنی است، به همراه گروهی از همکارانش به سفری در اطراف ماه ببرد.

نسخه‌ی آزمایشی فضاپیمای استارهاپر در محل سکوی پرتاب

گوئین شاتول، رئیس شرکت اسپیس‌ایکس نیز اعلام کرده که شرکت تا سال ۲۰۲۴ اولین مأموریت‌های بدون‌سرنشین خود در مریخ را انجام خواهد داد و بعد از آن امیدوار است که تا سال ۲۰۲۶ اولین قدم‌های انسان روی مریخ گذاشته شوند. به این ترتیب، شاید پیشگویی ایلان ماسک درست از آب در بیاید. او در سپتامبر سال ۲۰۱۴ (مهر ۱۳۹۳) در مراسمی که در بوکا چیکا برگزار شد، گفته بود:

بسیار خوب خواهد بود که اولین فردی که به سیاره‌ای دیگر می‌رود، از همین محل (به فضا) برود.