جرم میان ستاره‌ای «اوموآموا» منشاء کاملا طبیعی دارد

MacTavish · 22/8/19

بیگ بنگ: در اکتبر سال ۲۰۱۷، تلسکوپ «Pan-STARS 1» واقع در هاوایی یک نقطه نورانی کم فروغ شناسایی کرد که در پهنه آسمان حرکت می کرد. در ابتدا شبیه یک سیارک کوچک بود، اما مشاهدات بیشتر در طی چند روز آتی زمینه را برای محاسبه دقیق آن مهیا کرد.

تصویری هنری از دنباله‌دار میان ستاره‌ای اوموآموا

به گزارش بیگ بنگ، برخلاف هر سیارک یا دنباله‌داری که قبلا مشاهده شده بود، این جرم میهمان از خورشید گذر کرد و با سرعت چشمگیری که داشت، از چنگال کشش گرانشی خورشید گریخت و از منظومه‌شمسی ما خارج شد. چون دنباله‌دارهای میان ستاره‌ای فراوان‌تر از سیارک‌های میان ستاره‌ای هستند، احتمال می رفت این جرم هم یک سیارک باشد. با این حال، اخترشناسان به شواهدی از انتشار گاز یا محیط گرد و غبار در این جرم دست یافتند. بدون این نشانه‌های فعالیت ِ دنباله‌داری، در ابتدا آن را در زمره سیارک میان ستاره‌ای دسته‌بندی کرده بودند. [اوموآموا یک دنباله‌دار میان ستاره‌ای است]

گزارش‌های ارائه شده از خصوصیات غیرعادی این جرم زمینه را برای این گمانه‌زنی فراهم کرد که اوموآموا شاید یک فضاپیمای میان ستاره‌ای باشد. حالا بررسی تمامی شواهد و قرائن موجود نشان می دهد که این جرم منشاء کاملا طبیعی دارد.

دکتر «رابرت جدیک» اخترشناس و محقق در موسسه اخترشناسی دانشگاه هاوایی و عضو گروه بین‌المللی کارشناسان سیارک و شهاب سنگ اظهار کرد: «اگرچه منشاء میان ستاره‌ای “اموآموا” آن را منحصربفرد می کند، اما بسیاری دیگر از ویژگی‌های آن با سایرِ اجرام موجود در سامانه خورشیدی خودمان مطابقت دارد. ما هرگز جرمی با مشخصات اوموآموا در سامانه خورشیدی‌مان ندیده‌ایم. این جرم رازهای زیادی را در دل خود جای داده است.»

دکتر «متیو نایت» عضو تیم تحقیق و محقق در دانشگاه مریلند گفت: «در حال حاضر راهی به جز انجام قیاس نداریم و به دنبال کشف واقعیت‌ها و داده‌های بیشتر هستیم. این فرضیه واقعا مضحک است که می گویند اموآموا یک فضاپیمای بیگانه است. تجزیه و تحلیل‌های ما نشان می دهد که پدیده‌های طبیعی متعددی میتوانند این جرم ناآشنا را توضیح دهند.»

تصویری از سناریوهای مختلف در رابـ*ـطه با تشکیل اموآموا

بر اساس اعلام محققان، اوموآموا قرمز رنگ است؛ یعنی شبیه به بسیاری از اجرام کوچکی که در سامانه خورشیدی خودمان می بینیم. اما ویژگی‌های آشنا فقط به همین موارد ختم می شود. به احتمال زیاد این جرم میان ستاره‌ای به شکل سیگار برگ و طویل است و از الگوی چرخش عجیبی بهره می برد. دکتر نایت افزود: «حرکت اوموآموا در سامانه خورشیدی خیلی گیج‌کننده و عجیب است. اگرچه به نظر می رسید در مسیر حرکتش شتاب بگیرد، اما ما هیچ شواهدی از انتشار گازی پیدا نکردیم که منجر به این شتاب شود. حرکت اوموآموا تابع گرانش نیست و این چیزی نبود که ما از سیارک انتظار داشتیم. افزون بر این، اوموآموا هیچ یک از خصوصیات شهاب سنگ مانندی ندارد. آثاری از ابر یخ، گاز و گرد و غبار وجود ندارد.»

محققان از چند ساز و کار خبر دادند که امواموا برای گریز از سامانه اصلی خود استفاده کرده است. برای مثال، شاید این جرم توسط سیاره غول گازی بزرگی به بیرون دفع شده است که به دور ستاره دیگری می چرخید. بر اساس دیدگاه‌های نظری، شاید مشتری ابر اورت پدید آورده است؛ یعنی دسته بزرگی از اجرام کوچک در لبه بیرونی سامانه خورشیدی ما. شاید بعضی از آن اجرام از تاثیر جاذبه خورشید گریخته‌اند تا به مسافران میان ستاره‌ای تبدیل شوند.

دکتر نایت همچنین گفت: «فرض ما این است که فرایندهای فیزیکی قابل مشاهده در اینجا، جهانی و فراگیر هستند. ما چیزی شبیه اوموآموا در سامانه خورشیدی ندیده‌ایم. این جرم خصوصیات عجیب و غریبی دارد و توضیح آنها دشوار است، اما هنوز یک سری پدیده‌های طبیعی هستند که میتوانند وجود آن را توضیح بدهند.» جزئیات بیشتر این مقاله در مجله Nature Astronomy منتشر شده است.