شمسه» در لغت به معنای خورشید است. و « شمسه دوزی » به دوختی گفته می شود که طرح و نمایی از خورشید را با مقر های اطراف آن یا نمای ترنجی را به صورت تنها یا همراه با ترنج ها و نیم ترنج ها تجسم بخشیده باشد.
شمسه در کتاب آرایی از جایگاه خاصی برخوردار است. در یکی از صفحات بدرقه کتاب های نفیس خطی ، شمسه...