نخستین مذاهب انواع بتپرستیهای مصنوعی و طبیعی بودهاند که بتهای مصنوعی با سیمای بشری به مثابه آخرین و تکامل یافتهترین مذهب بتپرستی بودهاست. در عین حال مذاهب توحیدی هم از بطن بتپرستیها سر برآورده.
تاریخ ایران آکنده از اختلاط و اتفاق میان عقاید و آرا و دین و دولت است. اردشیر اول، سرسلسله...