صنایع دستی خراسان رضوی

مروا77 · 11/8/19

صنایع دستی خراسان رضوی مانند سایر استان‌های کشور از شرایط محیطی و منطقه‌ای، تاثیر بسیاری پذیرفته است. یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های جغرافیایی در این منطقه وجود معادن ارزشمند سنگ های قیمتی است. به دلیل این مزیت شورای جهانی صنایع دستی، مشهد را به‌عنوان شهر جهانی سنگ های قیمتی در سال ۲۰۱۶ برگزید. در سایر رشته‌های صنایع دستی نیز این استان از جایگاه ممتاز و ویژه‌ای برخوردار است. جهت آشنایی با مهم‌ترین رشته‌های صنایع دستی استان خراسان رضوی، به آن‌ها اشاره‌ای خواهیم داشت:

قالی بافی
صنعت قالی بافی یکی از شاخص‌ترین و قدیمی‌ترین رشته های صنایع دستی در این استان است. در خصوص سابقه و قدمت این هنر در منطقه خراسان، می‌توان به دو دوره تاریخی اشاره نمود. دوره اول به زمان حکومت صفویان بازمی‌گردد. در آن دوره نقوش قالی‌ ها شامل طرح‌های هراتی و نیز زمینه لاجوردی یا لاکی سیر به همراه حاشیه باریکی از رنگ زرد بود. در نیمه دوم سده سیزدهم صنعت قالی خراسان دوره جدیدی را تجربه می‌کند. علت شروع این دوره را می‌توان راه‌اندازی کارگاه‌های قالی بافی توسط بازرگانان شهر تبریز در این استان دانست. به این دلیل هم‌اکنون در قالی مشهد دو نوع گره فارسی و ترکی وجود دارد.

مروا77 · 11/8/19

در میان شهرهای استان خراسان رضوی، شهر مشهد در رشته قالی بافی بسیار سرآمد است. شهرستان‌های کاشمر، سبزوار و نیشابور نیز در رتبه‌های بعدی قرار می‌گیرند. قالی‌های بافته‌شده در مشهد غالبا رنگ لاکی با نقوشی نظیر ترنج و لچک و نیز حاشیه لاجوردی دارند. همچنین عشایر استان خراسان رضوی نیز در بافت قالی و قالیچه نقش بسزایی دارند. به‌عنوان‌مثال در میان عشایر سکونت یافته در شمال خراسان، بافت قالیچه‌های ترکمنی بسیار رایج است. عشایر ساکن در مناطقی نظیر سرخس، کاشمر، تربت جام و تربت حیدریه، غالبا به بافت قالیچه های بلوچی اشتغال دارند.

گلیم بافی
یکی دیگر از رشته های مطرح صنایع دستی استان خراسان رضوی گلیم بافی است. تولید این نوع دستبافته، به‌صورت یک حرفه رایج در میان خانواده‌های روستایی و عشایری رونق فراوان دارد. انواع گلیم های بافته‌شده در استان خراسان رضوی شامل گلیم پیچ، بلوچی و کلات است. گلیم پیچ به‌صورت یک رو، روی دارهای زمینی بافته می‌شود. طرح ها و نقوش این نوع گلیم، شامل اشکال هندسی است. از رنگ‌های به‌کاررفته در آن نیز می‌توان به رنگ صورتی، لاکی، لاجوردی و… اشاره کرد. نوع دیگر گلیم های بافته‌شده در این منطقه گلیم بلوچی است که در برخی از مناطق استان بافته می‌شود. سرتاسر این نوع گلیم از بافت راه‌راه تشکیل شده و به‌صورت پیچ است. در بافت گلیم بلوچی غالبا از پشم شتر استفاده می‌شود. همچنین در بافت آن رنگ‌های تیره مانند قهوه‌ای، قرمز تیره، شتری و آبی سیر و رنگ‌های روشن مثل سبز، زرد، قرمز به کار می‌رود. نوع سوم گلیم های استان خراسان رضوی گلیم کلات است. این نوع گلیم نیز روی دارهای زمینی و به‌صورت قرینه یا وارونه بافته می‌شود. نقوش گلیم کلات شامل اشکال هندسی و رنگ‌های سفید، سبز، سیاه و کرم در آن غالب است. از مراکز اصلی بافت گلیم در این استان می‌توان به شهرهای مشهد، قوچان و شیروان اشاره نمود.

مروا77 · 11/8/19

فیروزه تراشی
وجود معادن ارزشمند فیروزه در منطقه خراسان سبب پیدایش این رشته از صنایع دستی شده است. این هنر ارزشمند که پیشینه‌ای طولانی در این سرزمین دارد، هم‌اکنون نیز از رونق فراوانی برخوردار است. در حال حاضر تراش این سنگ قیمتی به شکل پیکانی و مسطح مورد استقبال بسیاری از مردم قرار گرفته است.

حجاری سنتی
یکی دیگر از رشته های صنایع دستی استان خراسان رضوی، حجاری یا سنگ تراشی است. این حرفه به‌واسطه شرایط منطقه‌ای استان رواج فراوان داشته و شهر مشهد در این رشته کهن، بسیار سرآمد است. علت این امر، وجود دو کوه سنگی در دامنه کوه‌های واقع در جنوب مشهد است. هنرمندان این رشته معمولا از سنگ هایی همچون سنگ سیاه، سنگ زرد، سنگ مرمر، سنگ سبز و … استفاده می‌کنند. در بین انواع سنگ های نام‌برده، تنها سنگ سبز در منطقه خراسان وجود ندارد. سایر سنگ ها به‌خصوص سنگ سیاه به‌وفور در معادن استان یافت می‌شود. سنگ تراشان این استان معمولا نقوشی نظیر گل مرغی، گل شاه عباسی، چهره، ترنج، شکارگاه، خطی، نقوش اسلیمی و … را بر روی اشیاء حجاری می‌کنند. این وسایل شامل سماور و اسباب چای خوری، سرمه دان، سینی قلیان، بشقاب، کاسه، دیگ، کشکول و … می‌شوند.

پوستین دوزی
یکی از ویژگی‌های منطقه‌ای استان خراسان رضوی، سرمای بسیار آن در فصل زمستان است. این شرایط اقلیمی، موجب پیدایش و رونق پوستین دوزی در این منطقه شده است. پوستین دوزی در استان بسیار شاخص و مطرح بوده و تولید آن در میان مردم عشایر منطقه، رونق بسیاری دارد.

سفالگری
رشته سفالگری در استان خراسان رضوی قدمتی دیرینه داشته و اکنون نیز از رونق و اعتبار فراوان برخوردار است. در میان مناطق مختلف استان، شهرستان گناباد و به‌خصوص روستای مند در این حوزه بسیار سرآمد است. انواع مختلفی از سفال ها همچون رسی و بدل چینی در این ناحیه از استان تولید می‌شود. ازجمله محصولات سفالی استان می‌توان به ساخت انواع ظروف سفالین و گلدان اشاره نمود.

مروا77 · 11/8/19

نمد مالی
یکی دیگر از رشته های صنایع دستی استان خراسان رضوی، نمد مالی است. این حرفه در بین عشایر این منطقه رونق بسیاری دارد. از مناطق اصلی تولید نمد در این استان می‌توان به شهرهای مشهد و قوچان اشاره کرد. پیشینه نمد مالی در قوچان و به‌خصوص در میان عشایر این منطقه به سال‌های دور برمی‌گردد. در کارگاه های نمد مالی، محصولاتی نظیر زیرانداز، سرکش، کلاه نمدی، جلیقه و روپوشی برای چوپانان تولید می‌شود. رنگ‌های به‌کاررفته در محصولات نمدی، کاملا طبیعی است. به‌طور مثال از روناس برای رنگ زرد، از شنگرف برای قرمز و نارنجی و … استفاده می‌شود. طرح ها و نقوش به‌کاررفته در این تولیدات نمدی، شامل اشکال هندسی و ساده است.

حصیر بافی
این هنر به دلیل ارزان بودن و در دسترس بودن مواد اولیه بافت حصیر، در منطقه خراسان رونق فراوان دارد. حصیربافان این منطقه اغلب از چوب درختچه بیدمشک، شاخه‌های نازک درختان، کاه و … در تولید محصولات حصیری استفاده می‌کنند. یکی از مراکز عمده استان در تولید این محصول روستاهای اطراف طرقبه است.

شعربافی
این حرفه از صنایع دستی که به دست بافی نیز مشهور است، پیشینه‌ای دیرینه در این استان دارد. در حال حاضر تعداد زیادی از کارگاه های تولیدی و خانگی در شهرهای مشهد، سبزوار و تربت حیدریه در این رشته فعال هستند. لازم به ذکر است رشته های فرت بافی، ابریشم بافی و برک بافی را نیز می‌توان در این رده محسوب کرد. با استفاده از این هنرهای دستی محصولاتی نظیر بقچه، حوله، چادرشب و … تولید می‌شود.

از دیگر رشته های فعال صنایع دستی استان خراسان رضوی، می‌توان به مواردی نظیر گلدوزی سنتی، نوار بافی، کاشی سازی سنتی، ترکه بافی، ابریشم کشی، نقاشی کاشی سنتی، تراش کاشی سنتی، خراطی سنگ، زیورآلات سنتی و … اشاره نمود.

شرایط فرهنگی و مذهبی استان خراسان رضوی، بسـ*ـتر مناسبی را برای تولید و عرضه آثار صنایع دستی استان فراهم نموده است. هرساله میلیون‌ها مسافر از شهرهای ایران و سایر کشورهای مسلمان برای زیارت مضجع شریف حضرت ثامن‌الحجج (ع) به این استان سفر می‌کنند. بدین‌جهت بازار مناسبی برای عرضه صنایع دستی و قرار گرفتن آن در سبد سوغات شهر مشهد وجود دارد. از سوی دیگر وجود معادن ارزشمند سنگ های قیمتی در این منطقه، زمینه مناسبی را برای توسعه استان مهیا نموده است. به نظر می‌رسد با برنامه‌ریزی صحیح می‌توان در جهت بهره‌برداری از این ظرفیت‌های اقتصادی اقدام نمود.

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

صنایع دستی خراسان رضوی

مروا77

کاربر نیمه فعال

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

مروا77

کاربر نیمه فعال

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

مروا77

کاربر نیمه فعال

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

مروا77

کاربر نیمه فعال

رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

رمان ۹۸ | دانلود رمان

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین

خوش آمدید به رمان ۹۸ | بهترین انجمن رمان نویسی

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

کاربر نیمه فعال

ما را در شبکه‌های اجتماعی دنبال کنید

درباره ما

لینک‌های پیشنهادی رمان ۹۸

آمار آنلاین